آنالیز انفرادی بسکتبال توسط بازیکنان چطور صورت می‌گیرد؟

آنالیز انفرادی یک بازیکن نه تنها توسط مربی می‌تواند صورت گیرد بلکه توسط خود بازیکنان هم امکان پذیر است که ما اینجا روش‌هایی را برای آنالیز انفرادی بسکتبال توسط بازیکن عنوان کرده‌ایم.

مقدمه؛ منظور از آنالیز انفرادی بسکتبال به عنوان بازیکن چیست؟

بازیکنان همواره در تلاش هستند تا روز به روز پیشرفت کنند و تبدیل به بازیکنانِ بهتری شوند. به همین جهت بسیار مهم است تا افراد بر روی عملکرد شخصی خود آنالیز و بررسی دقیقی داشته باشند و با روش‌های مختلف تلاش کنند تا به جنبه‌های مختلف بازی و عملکرد خود پی ببرند. این کار موجب می‌شود تا بازیکنان در شرایط متفاوت، عملکرد خود را در موقعیتی جز فشار مسابقه و تمرین بررسی کنند و با تسلط بیشتری نقاط قوت و ضعف خود را پیدا کنند.

برای شروع این کار بهتر است در ابتدا درکی از مفهوم آنالیز و اهمیت عنصر <اطلاعات> داشته باشیم که در مطلب آنالیز در بسکتبال چیست؟ می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید. بعد از آن با توجه به اینکه به اهمیت این فعالیت پی بردید، می‌توانید با استفاده از روش‌های مختلف اقدام به آنالیز شخصی خود کنید تا براساس آن به جزئیات بازی خود برسید و به مرور اقدام به اصلاح کردن مشکلات و تقویت نقاط قوت کنید.

در این مطلب قصد داریم تا به راه‌هایی اشاره کنیم که بازیکنان می‌توانند از طریق آن عملکرد خود را به صورت شخصی آنالیز کنند و به طور کلی به آنالیز انفرادی بسکتبال خود دست پیدا کنند.

روش اول: دیدن فیلمِ بازی

همیشه به یاد داشته باشید که بهترین راه برای بررسی عملکرد خود، دیدن فیلم بازیِ خودتان است. این روش نه تنها در بسکتبال بلکه در هر فعالیت عملی یک روش اثبات شده جهت یادگیری به بهترین شکل است. دیدن فیلم که نوعی آنالیز بصری به حساب می‌آید، به شما کمک می‌کند تا عملکرد خودتان را بارها و بارها از زاویه‌ای جز دید خودتان مرور کنید و بتوانید عملکرد شخصی‌تان را در زمین مورد بررسی قرار دهید.

هنگام نگاه کردن به بازی خودتان، علاوه بر دقت بر روی عملکرد شخصی‌تان، تلاش کنید تا بر روی تاثیرگذاری‌تان در روند تیم هم دقت کنید. این بدین معناست که شما باید بدانید چه جایگاهی در تیم برای خود کسب کرده‌اید و عملکردتان تا چه اندازه منطبق با نیازهای تیم‌تان است.

ضمن اینکه می‌توانید برخی از صحنه‌ها را کات و پیش از تمرین مشاهده کنید تا در صورت نیاز برای رفع یا تکرار مجدد، با دید بهتری بر روی آن تمرین کنید.

دیگر نکته‌ای از طریق دیدن فیلم بازی به شما کمک می‌کند تا بر روی خود آنالیز و بررسی داشته باشید، یادداشت نکات قابل اهمیتی است که در فیلم مشاهده می‌کنید. این کار موجب می‌شود تا شما آن چه را که می‌بینید به صورت نوشتاری بیان کنید و تسلط بیشتری بر روی موضوع داشته باشید.

روش دوم: بررسی عملکرد شخصی از دید آماری

همان طور که درک و فهم خواندن آمار و بررسی آن برای مربیان از اهمیت بالایی برخوردار است، بازیکنان نیز باید بتوانند آمار را بخوانند و آنالیز کنند. برای این کار بهتر است از طریق مطلب نحوه مطالعه گزارش آمار بسکتبال (Box Score) با شاخص‌ها و کاربرد برگه گزارش آمار آشنا شوید. هر بازیکن باید بتواند با دیدن آمارِ خود، نقاط قوت و ضعف خود را از دید شاخص‌های آماری تشخیص دهد و بر روی بهتر شدن آن تمرکز کند.

بی‌شک افراد می‌بایست براساس جایگاهی که در تیم دارند و نقشی که بازی می‌کنند، آمار را بررسی کنند؛ یعنی صرفا کسب امتیاز بیشتر ملاک نیست و در شرایطی ممکن است تعداد ریباند بیشتر یا اقدام‌های موفقِ بیشتر یا هر شاخص آماری که اکثرا به آن توجه کمتری دارند، هدف باشد.

متاسفانه برخی از مربیان در سطوح پایین لیگ ایران که آمار همانند لیگ برتر توسط فدراسیون ثبت و منتشر نمی‌شود و از آمارگیر شخصی در تیم استفاده می‌کنند، از دسترسی بازیکنان به آمار جلوگیری می‌کنند؛ توجیه این دسته از مربیان این است که آمار برای بازیکن نیست و فقط مربیان می‌توانند از آن استفاده کنند. این نگرش غلط به نوعی پاک کردن صورت مسئله است. مربیان باید به بازیکنان یاد بدهند چگونه با گزارش آماری برخورد کنند تا برای‌شان مفید باشد نه اینکه از دسترسی به آمار جلوگیری کنند.

روش سوم: نظر خواهی از مربیان

بهترین افرادی که می‌توانند به شما راهنمایی برسانند، مربیان و اعضا کادرفنی تیم‌تان هستند. شما در یک تیم موظف به اجرای فلسفه و نگرش مربی و کادرفنی خود در بازی هستید؛ به همین دلیل است که برای بهتر کمک کردن به تیم و گرفتن وقت بیشتری در زمین از سوی مربی، بهترین افرادی که می‌توانند شما را در رابطه با عملکردتان یاری کنند، مربیان و اعضا کادرفنی هستند.

شما می‌توانید از مربی تیم خود درباره عملکردتان اطلاعات مفیدی کسب کنید؛ ضمن اینکه به کمک آنالیزورها می‌توانید به نکات آنالیزی پنهان درباره خودتان پی ببرید؛ آن‌ها به شما کمک می‌کنند تا برخی از بخش‌های مبهم بازی برای‌تان روشن‌تر به نظر بیاید و دید فنی‌تری نسبت به خودتان و عملکردتان پیدا کنید.

روش چهارم: توجه به نظر سایرین

این روش خالی از مزیت نیست اما نیاز دارد تا نگرش شما در برخورد با نظر سایرین مثبت و پالایش شده باشد. به شخصه معتقدم جمله <هرگز به حرف دیگران توجه نکن> اشتباه است. علت مخالفت من با این جمله ایت است که افراد به واسطه دید و تفکر متفاوتی که دارند، می‌توانند نظرات مثبتی را به ما ارائه دهند و قرار نیست تمامی نظرات دیگران منفی و بد باشد.

به همین جهت باید افراد یاد بگیرند تا به جای اینکه کلا به حرف دیگران توجه نکنند، با شنیدن تمامی نظرات و به کمک قدرت تجزیه و تحلیل خود، نتیجه‌گیری درستی داشته باشند و صرفا بگذراند تا نظرات کارساز و مهم بر روی آن‌ها تاثیرگذار باشند.

اما علت اینکه باید نظر دیگران را بدانیم چیست؟ به جهت اینکه افراد دید و تفکر متفاوتی نسبت به شما دارند، می‌توانند از زاویه دیدی که شما به آن فکر نکردید و به موضوع توجه نکردید، شما را مورد بررسی قرار دهند تا آنالیز عملکردی بهتری داشته باشید.

این افراد می‌توانند بازیکنان، دوستان و حتی اعضا خانواده و کسانی که حتی تخصصی در بسکتبال ندارند باشند. در هر صورت دید آدم‌ها متفاوت است و این تفاوت دید می‌تواند جنبه‌های مختلفی را در بر بگیرد که برای شما مفید واقع شود.

روش پنجم: احساسات و مود خود را به یاد بیاورید

احساسات و مود (خلق‌وخو) در روانشناسی یک بحث پیچیده و در عین حال مهم است که به طور مداوم درباره تاثیر آن بر عملکرد افراد تاکید دارد؛ شما هرچقدر بتوانید این خلق‌وخو را نزدیک‌تر به زمان بازی و با تمرکز بیشتری به یاد بیاورید، به اطلاعات درست‌تری از شرایط آن لحظه‌تان خواهید رسید.

این یادآوری به شما کمک می‌کند تا بدانید چه بخش‌هایی را در مرور و آنالیز یک بازی و تمرین باید جدی بگیرید و چه بخش‌هایی را (بنا به هردلیلی که در حالت عادی نبوده‌اید) کنار بگذارید.

ضمن اینکه این کار به شما کمک می‌کند تا علاوه بر آنالیز بصری و شنیداری، (شامل دیدن فیلم به عنوان بصری و استفاده از نظر مربیان به عنوان شنیداری) محیط واقعی و طبیعیِ شرایط بازی را هم در آنالیز خود لحاظ کنید و به یک آنالیز انفرادی بسکتبال کامل دست یابید.

روش ششم: جمع‌بندی آنالیز

بعد از بررسی آنالیز عملکرد خود از روش‌های مختلف، سعی کنید به یک جمع‌بندی درباره عملکردتان برسید؛ می‌توانید نقاط قو و ضعف خود را به همراه برخی نکات مهم در یک دفترچه یا Note موبایل‌تان یاددشات کنید تا علاوه بر نظارت بر روند پیشرفت‌تان، منبعی داشته باشید تا هر از چندگاهی به آن سر بزنید و از وضعیت‌تان مطلع شوید.

ممکن است بعضی نکاتی که یادداشت می‌کنید در آن مقطع به کار شما نیاید؛ اما ممکن است بعدها در صورت بروز مشکل با رجوع به این یادداشت‌ها به پاسخی در این رابطه دست پیدا کنید که از قبل درباره آن نکاتی را یادداشت کرده بودید.

این روش تنها برای بازیکنان نیست و می‌توانید برای مربیان و داوران هم مفید باشد. در زیر یادداشتی از اولین بازی خودم به عنوان سرمربی قرار داده‌ام که سال ۱۳۹۵ در رده نوجوانان برگزار شده است. این یادداشت علاوه بر ویژگی ثبت رویدادهای گذشته و خاطره‌انگیز، می‌تواند برای سالیان برای من و عملکرد من مفید باشد.

نوشته شده توسط شهریار مقدمی، مربی و آنالیزور بسکتبال